Conflicthantering, een oefening

Veel mensen slikken ergernissen in omdat ze bang zijn de ander te kwetsen, of omdat ze bang zijn dat er ruzie van komt. In dat geval kan de XYZ-formule helpen. Dat wil zeggen, benoem het gedrag (X) van de ander dat je stoort, en speel het niet op de persoon. Benoem de situatie (Y), waar en wanneer, de ander dit gedrag vertoonde en vertel welke gevoelens (Z) dit bij jou veroorzaakte. Stel dat je collega, met wie je de kamer deelt, veel kletst, waardoor jij je slecht kunt concentreren op je werk. Dan kun je bijvoorbeeld zeggen: ‘Dat je zojuist met Mathilde kletste over het weekend, vind ik vervelend. Door dat gepraat kan ik me niet concentreren. Ik krijg het gevoel dat je geen rekening met me houdt en dat stelt me teleur.’ Je boodschap is dan heel duidelijk, je collega weet precies wat je vervelend vond en wat dat met je deed. Bovendien is de kans dat hij/zij zich aangevallen voelt veel kleiner dan als je ergernissen oppot en dan ineens de bom barst (‘Kunnen jullie nou eens ophouden’).
Heb je gezegd wat je dwarszit, zeg dan ook wat je graag zou willen. Stel geen eisen, geen ultimatum en uit geen dreigementen. Beschrijf simpelweg je wensen: ‘Als je een praatje wilt maken, zou ik graag willen dat je dat voortaan kort houdt of op de gang doet’. Gebruik de XYZ-formule de volgende keer dat je iets dwars zit.
Je hebt hem zo onder de knie.
Bron: ‘Bevlogen aan het werk’